English
Türkçe
Postoperatieve infecties, ook wel chirurgische infecties genoemd, zijn veelvoorkomende gezondheidsproblemen die na chirurgische ingrepen kunnen optreden en ernstige complicaties kunnen veroorzaken. Deze infecties kunnen zich al in een vroeg stadium uiten met symptomen zoals roodheid, zwelling, pijn of een ontstoken afscheiding bij de incisie. Risicofactoren omvatten zowel patiëntspecifieke kenmerken zoals obesitas, diabetes en een verzwakt immuunsysteem, als chirurgische factoren zoals langdurige operaties en het gebruik van implantaten. Het correct herkennen en tijdig interveniëren bij deze aandoeningen is cruciaal voor het voorkomen van complicaties en het verbeteren van de patiëntuitkomsten.
Hoe snel na de operatie kunnen infectiesymptomen optreden?
Postoperatieve infectiesymptomen kunnen, afhankelijk van het type infectie en het aangetaste weefsel, op verschillende tijdstippen verschijnen. Oppervlakkige incisie-infecties (CAE) komen doorgaans voor binnen 5 tot 7 dagen na de operatie. Bij dit type infectie zijn symptomen zoals roodheid, temperatuurstijging, zwelling en een pusachtige afscheiding op de incisieplaats gebruikelijk. Diepe incisie-infecties, die weefsels zoals fascia en spieren aantasten, manifesteren zich doorgaans binnen 7 tot 14 dagen. Bij diepe infecties worden ernstigere symptomen, zoals toegenomen pijn, koorts en wonddehisans, vaak waargenomen.
Orgaan- of holte-infecties (CAE) ontstaan in organen of anatomische holtes die tijdens de chirurgische ingreep zijn geopend. Deze infecties kunnen optreden binnen de eerste 30 dagen na de operatie, of, indien implantaten worden gebruikt, binnen een jaar. De symptomen zijn specifiek voor het geïnfecteerde orgaan of de holte en omvatten doorgaans koorts en orgaandisfunctie.
Een studie uit Ethiopië toonde aan dat de meerderheid van de CAE-gevallen werd vastgesteld tussen de 9e en 16e dag na de operatie, nadat de patiënt het ziekenhuis had verlaten. Dit benadrukt het belang van postoperatieve follow-up. Bovendien is aangetoond dat bepaalde biomerkers enkele dagen vóór het optreden van infectiesymptomen kunnen worden gedetecteerd, waardoor een vroege diagnose, snelle behandeling en betere patiëntuitkomsten mogelijk zijn.
Welke factoren verhogen het risico op postoperatieve infecties?
De ontwikkeling van postoperatieve infecties kan door meerdere factoren worden beïnvloed. Patiëntspecifieke factoren omvatten onder meer een hogere leeftijd, een verzwakt immuunsysteem en dat bij sommige chirurgische ingrepen mannen een hoger risico lopen. Obesitas, gemeten als een hoge body mass index, kan het wondgenezingsproces negatief beïnvloeden en zo het infectierisico verhogen. Bij diabetici kan hyperglykemie de immuunfunctie verstoren en het herstel vertragen, wat leidt tot een verhoogd risico. Daarnaast verzwakt roken de zuurstoftoevoer naar het weefsel en het immuunsysteem, wat eveneens bijdraagt aan een verhoogd infectierisico. Zowel inadequate als overmatige voeding kunnen het immuunsysteem negatief beïnvloeden en het risico op infecties verhogen.
Wat zijn de mogelijke complicaties van postoperatieve infecties?
Postoperatieve infecties verlengen niet alleen het herstelproces, maar kunnen ook leiden tot ernstige complicaties. Vertraging in de wondgenezing, toegenomen ontsteking en weefselschade in de geïnfecteerde gebieden kunnen optreden, wat niet alleen de ziekenhuisopname verlengt maar ook de gezondheidskosten verhoogt en het risico op andere complicaties vergroot.
Chirurgische infecties (CBE) na een operatie behoren tot de meest voorkomende problemen en worden ingedeeld in drie hoofdtypen: oppervlakkige incisie-infecties, diepe incisie-infecties en orgaan/holte-infecties. Oppervlakkige incisie-infecties beïnvloeden de huid en het onderhuidse weefsel, terwijl diepe incisie-infecties dieper gelegen weefsels zoals spieren en fascia aantasten. Orgaan- of holte-infecties ontwikkelen zich in anatomische gebieden die tijdens de operatie zijn behandeld, maar niet via de incisie worden blootgesteld. Deze infecties verhogen de morbiditeit, kunnen extra chirurgische ingrepen vereisen en leiden soms tot levensbedreigende situaties.
Sepsis, een ernstige complicatie die ontstaat door de systemische verspreiding van een infectie, kan leiden tot een ongecontroleerde immuunreactie, septische shock en multipele orgaanfalen. Deze situatie brengt een hoog sterfterisico met zich mee en vereist een snelle diagnose en behandeling. Bovendien verlengen postoperatieve infecties de ziekenhuisopname, wat een extra belasting vormt voor zowel de patiënt als het zorgsysteem. Een langdurig herstelproces kan ook psychologisch nadelig zijn en de levenskwaliteit van de patiënt verminderen.
Hoe kunnen postoperatieve infecties worden voorkomen?
Het voorkomen van postoperatieve infecties is een uitgebreid proces dat de actieve betrokkenheid van zowel de patiënt als het zorgpersoneel vereist. Allereerst omvat goede wondzorg het volgen van gestandaardiseerde protocollen voor regelmatige wondverbandwisselingen, het naleven van handhygiëne en het waarborgen van steriele omstandigheden. Het is van groot belang dat zowel zorgverleners als patiënten goed worden geïnformeerd over wondzorg en de risico’s op infecties. Het reguleren van de bloedsuikerspiegel, vooral bij diabetische patiënten, speelt een cruciale rol bij het verminderen van het infectierisico, aangezien postoperatieve hyperglykemie de immuunrespons kan verzwakken en de ontwikkeling van infecties bevordert. Tot slot helpt het informeren van patiënten over de symptomen van infecties (zoals roodheid, pijn, zwelling en ontsteking) bij een vroege herkenning en behandeling van complicaties. Het effectief toepassen van deze maatregelen draagt bij aan een veilig en succesvol herstelproces.
Wanneer moet medische hulp worden ingeroepen bij een vermoedelijke postoperatieve infectie?
Het tijdig herkennen van postoperatieve infectiesymptomen en het zoeken naar medische hulp op het juiste moment is van cruciaal belang voor een succesvol herstel. Als er symptomen optreden in het chirurgische gebied, zoals roodheid, zwelling, pijn, een ontstoken afscheiding of een koorts van meer dan 38°C, moet onverwijld een medisch specialist worden geraadpleegd. Vooral wanneer de symptomen snel verergeren of als de algemene gezondheidstoestand verslechtert, is vroege interventie essentieel om ernstigere complicaties te voorkomen. In dergelijke gevallen zal een zorgverlener de infectie diagnosticeren en een behandelplan opstellen. Hoewel chirurgische infecties meestal met antibiotica onder controle kunnen worden gebracht, kunnen in sommige gevallen aanvullende medische ingrepen noodzakelijk zijn. Vroege diagnose en behandeling zijn essentieel om de verspreiding van de infectie te voorkomen en een gezonder verloop van het postoperatieve proces te waarborgen.
Op. Dr. Erman Ak studeerde in 2014 af aan Ankara Hacettepe Tıp en voltooide zijn specialisatie aan de Istanbul University Çapa Medical Faculty. Hij volgde een geavanceerde microscopische chirurgieopleiding in Taiwan en, als ISAPS-beurzenhouder in Italië, training in gezichts- en borstesthetiek. Dr. Ak beschikt over het Europese Unie’s Esthetische Plastische Chirurgie kwalificatiecertificaat van EBOPRAS en heeft bijgedragen aan de oprichting van de afdeling Plastische Chirurgie in het Başakşehir Çam en Sakura Ziekenhuis. Momenteel ontvangt hij patiënten uit Turkije en diverse andere landen in zijn kliniek in Nişantaşı.
